ژیانی موئمینانە کاک ناسری سوبحانی(رحمە اللە)
ئەگەر ئینسان بەراوردێكی سادە بكات لەنێوان دوو جۆرە ژیانداو، نەتیجەی ئەم دوو جۆرە ژیانە.. كافییە بۆئەوەی هەڵیبنێت بۆ عەزم و تەسلیمی قاتعگرتن لەزەمینەی هەڵگرتنی ئەم باری مەسئولییەتە. زۆر بەكورتی ژیانێك وا عیبارەت بێت لەهەڵگرتنی باری ئەم مەسئولییەتە، ژیانی موئمینانە.. لەولاشەوە ئیشترای حەیاتی دونیا، ئینتیخابی حەیاتی دونیا، حەیاتی دونیایەك كەئەگەر هیچ عەیبی تیانەبێت دوو عەیبی چارەناپەزێری تێدایە، یەكێك ئەمەی كە(ئینسان ناگاتە حاڵەتێك ئاواتی ببڕێت بێژێت ئۆخەیش ئیتر هەرچیم گەرەك بوو دەستمكەوت). ئەتوانن تێبینی ئەوانە بكەن كە بەسەبەبی كەسبی سەروەت یان مەقامێك یان شتانیتر، كە تازیاتریان دەست ئەكەوێت ئاواتیان زیاتر ئەوێ و زیاتر ئەوێ... عەیبی دووەم ئەوەیە كە(ئەوبەشە كەم و ناتەواوەش كەلەدەستیایەتی، دڵنیا نییە كە تاكۆتایی لەدەستیایەتی، یاخود لەدەستی ناچێت! کە ئەگەر لەهەرلایەكەوە دڵنیایی پەیدا بكات لەوە دڵنیایی بۆ نییە كە ئەم لەدەستی ئەو دەربچێت و بمرێت).
ئەخلاقی ئەوەی كەخوا بۆ موتتەقی داناوە كە(لهم فیها ما یشاءون خالدین) الفرقان/۱٦. ما یشاءون: هەرچییەكی ئەوێت دەستی ئەكەوێت، خالدین: هەرگیزیش لەدەستی ناسەنرێت. دوای ئەوە لەساتانێك پێش مردنەوە عەزاب و ئەشكەنجەو تێهەڵدان دەست پێئەكرێت.. دەورانی بەرزەخ و جەهەنم كە گشتمان ئەزانین چۆنە و لەگشتی سەختتر غەزەب و توڕەییەك لەلای خودای أرحم الراحمین، كە وەختێك هاوار بەرز ئەبێتەوە لەجەهەنمیان: ”دەرمان بێنن لەوعەزابە“، بەئیهانەتێك تەواو قاتڵەوە دەفەرموێت: إخسئوا، ”چغە“. بەڵام ژیانی موئمینانە، هەڵگرتنی باری مەسئولییەتی بەندەگی، ئەگەر قیامەتیش نەبوایە، هەر ئەو پاداشتە ڕاستەوخۆیەی وا ئینسان لەساتی هەڵگرتنی باری مەسئولییەتەكەدا دەستی ئەكەوێت بەس بوو! چی هەرئەوەی كە وشەی ئیمان ئەیگەیەنێت بەئەمن، گەیشتن بەمەی كەئینسان بگات بەحاڵەتێك كە "نەخەفەتی بێت چونكە ئاواتی بڕاوە و نەترسیشی بێت چونكە شتێك لەدەستیایەتی ناترسێت لەدەستی بچێت" وەختێك كە ئەو بینشە دینییەی وا خوا پێی ئەدات وەری ئەگرێت و لەگەڵ دەروونیا تێكەڵ دەبێت و ئیمانی بۆ پەیدا ئەبێت، لەو ترس و ئیظطراب و نائارمییەی دەورانی جاهیلەیەت ڕزگاری ئەبێت. كەوا وەك كەسێك لەشەوێكی تاریكا لەبیابانێكدا كەڕێی لێبووە حەرەكەت ئەكات، هەر هەنگاوێك ئەنێت ترس و لەرزێكە كە پێ بنێت بەسەر دڕندەیەكا بەسەر دڕك و داڵا بكەوێتە ناو چاڵێك پێی لەبەردێك هەڵكەوێت، بەڵام وەختێك كەڕۆژی لێ بووەوە و ڕێی دۆزییەوە و مەخسەدی كەوتە بەرچاو، هەر هەنگاوێكی بەئارامشەوە هەڵئەگرێت. وەختێك ئەگاتە ئەوحاڵەتە ئیتر نە ئاواتی تری ماوە تەحەقوق نەبەخشین بەو ئاواتە خەفەتی پێی بات، نە ترسی ئەوەی هەیە ئەمەی لەدەست دەربچێت.
تێبینی// ئەم بڕگەیە لە وتارێکی کاک ناسر وەرگیراوە، دەقی وتارەکەمان لە دەستکاری پاراستووە و وەکو خۆی دامان ناوەتەوە، تەنها لە هەندێک شتی زۆر بچووک نەبێت، چوونکە پێمان وابوو دەقی وتەکانی کاک ناسر هەرچەندە کوردی پەتیش نەبن، بەڵام کاریگەری زیاتری هەیە و شێوازی گوفتاری خۆیەتی. (ماڵپەڕی زادی ڕێمان).